Sərtləşmə pozğunluğu
Sərtləşmə Pozğunluğu (Erektil Disfunksiya): Səbəbləri və Müalicəsi
Erektil disfunksiya (impotensiya) kişilərin cinsi fəaliyyətlərini təsirləndirən bir vəziyyətdir və cinsi əlaqə üçün kifayət qədər sərtləşmənin əldə edilməməsi və ya davam etdirilməməsi ilə xarakterizə olunur. Bu problem həm fiziki, həm də psixoloji amillərlə əlaqəli ola bilər. Aşağıda erektil disfunksiyanın əsas səbəbləri, diaqnozu və müalicəsi haqqında ətraflı məlumat təqdim olunur.
Erektil Disfunksiyanın Səbəbləri
- Orqanik (Fiziki) Səbəblər:
- Şəkərli Diabet: Şəkər xəstəliyi damarların və sinir sisteminin zədələnməsi nəticəsində sərtləşmə problemlərinə səbəb ola bilər.
- Nevroloji Pozğunluqlar: Sinir sistemi ilə bağlı xəstəliklər (Parkinson, multiple skleroz və s.) ereksiya prosesini çətinləşdirə bilər.
- Anatomik Problemlər: Penisdə anatomik qüsurlar (məsələn, Peyroni xəstəliyi) sərtləşmə problemlərinə yol aça bilər.
- Hormonal Problemlər: Hipofiz vəzindən və ya xayalardan ifraz olunan hormonların səviyyəsindəki dəyişikliklər (məsələn, testosteronun azalması) əsas səbəblərdəndir.
- Damar Xəstəlikləri:
- Penisin qanla kifayət qədər təmin edilməməsi.
- Penisdə toplanmış qanın qısa müddətdə geri axması, sərtləşməni davamlı edə bilməmək.
- Psixoloji Səbəblər:
- Stress, depressiya və ya narahatlıq.
- Münasibətlərdəki problemlər və ya emosional travmalar.
- Seksual performans qorxusu və özünə inamsızlıq.
- Kombinə Olmuş Səbəblər:
- Eyni anda həm fiziki, həm də psixoloji amillər. Məsələn, şəkər xəstəliyi nəticəsində yaranan problemlər psixoloji təsirlər yarada bilər.
- Səbəbi Bilinməyən (İdiopatik) Erektil Disfunksiya:
- Bəzi hallarda konkret səbəb müəyyən etmək mümkün olmur. Bu, daha nadir hallarda rast gəlinir.
Sərtləşmə Pozğunluğu və Ürək-Damar Xəstəlikləri
Amerika Minnea Ürək-Damar İnstitutunun araşdırmalarına görə:
- Erektil disfunksiya, xüsusilə damar problemlərinə bağlı olduqda, gələcəkdə ürək-damar sistemi xəstəliklərinin riskini artıran bir siqnaldır.
- Bu səbəbdən sərtləşmə problemi olan kişilərə ürək-damar sağlamlığı baxımından da araşdırmalar tövsiyə olunur.
Diaqnoz
Erektil disfunksiyanın diaqnozu üçün aşağıdakı üsullardan istifadə olunur:
- Həkim Müsahibəsi: Cinsi həyat, tibbi tarixçə və psixoloji vəziyyət haqqında məlumat toplanır.
- Qan Testləri: Hormon səviyyələri (xüsusilə testosteron) və şəkər xəstəliyi yoxlanılır.
- Damar Testləri: Doppler ultrasəs vasitəsilə penisin qan dövranı araşdırılır.
- Nevroloji Testlər: Sinir funksiyalarının qiymətləndirilməsi.
Müalicə Yolları
- Fiziki Müalicələr:
- Dərmanlar: Sildenafil (Viagra), Tadalafil (Cialis) kimi fosfodiesteraza inhibitorları sərtləşmə pozğunluğunda təsirli ola bilər.
- Hormon Müalicəsi: Testosteron səviyyəsi aşağı olan kişilərə hormon terapiyası tətbiq oluna bilər.
- Cərrahiyyə: Ağır hallarda penil protezlər və ya damar cərrahiyyəsi müzakirə edilə bilər.
- Psixoloji Müalicələr:
- Psixoterapiya və ya cütlük məsləhəti.
- Stress və depressiyanı aradan qaldırmaq üçün terapiya.
- Həyat Tərzi Dəyişiklikləri:
- Sağlam qidalanma və müntəzəm idman.
- Siqaret və spirtli içkidən uzaq durmaq.
- Çəki itirmək və stressi idarə etmək.
Nəticə
Erektil disfunksiya kişilər üçün ciddi psixoloji və fiziki problemlər yarada bilər. Bununla belə, müasir tibb bu problemi effektiv şəkildə idarə etmək üçün bir çox seçim təklif edir. Əgər bu problemlə qarşılaşırsınızsa, vaxtında həkimə müraciət etmək və uyğun müalicə almaq həm cinsi həyatınızı, həm də ümumi sağlamlığınızı yaxşılaşdıracaq.